شرکتها و صندوقهای سرمایهگذاری خطرپذیر برای انتخاب یک طرح یا کسبوکار، فرآیند استاندارد و استراتژی مخصوص به خود را دارند. تفاوتها و شباهتهایی در اقدامات هر مرحله از این فرآیند میان شرکتها وجود دارد. سیاستهای داخلی سرمایهگذاران خطرپذیر میتواند با یکدیگر متفاوت باشد اما عملکرد کلی آنها از جهاتی با یکدیگر مشابه است. Due Diligence (راستیآزمایی) از موارد مهم و مشترک در تمام VCها است. در این مطلب با فرآیند سرمایهگذاری شرکت هدهد آشنا خواهید شد. ترتیب، جزییات و انجام مراحل با توجه به هر طرح با شرایط خاص خود، ممکن است متفاوت باشد. مراحل این فرآیند مربوط به سالهای 1400-1401 شرکت هدهد است.
پذیرش طرح
برای درخواست جذب سرمایه از شرکت هدهد ابتدا باید فرم پذیرش طرح در سایت هدهد را تکمیل کنید. اولین قدم برای شروع فرآیند سرمایهگذاری شرکت هدهد تکمیل کردن این فرم است. فرم پذیرش طرح شامل دو مرحله است. مرحله اول آشنایی با شما و راههای ارتباطی ما با شما است. مرحله دوم شامل سوالاتی دربارهی استارتاپ شما است. در این مرحله شما فایل ارائه (Pitch deck) و فایل پیشبینی مالی (Financial projection) طرحتان را بارگذاری میباشد. پاسخ به سوالات فرمها و بارگذاری فایلها از این جهت ضروری است که روند بررسی طرح شما را سرعت میبخشد.
هدهد Fast No است.
مدت زمان بررسی اولیه طرح شما در هدهد میانگین بین 7 تا 10 روز کاری به طول میانجامد. پس از آن از طریق ایمیل یا تماس تلفنی با شما در ارتباط خواهیم بود. طبق استراتژیهای داخلی هدهد چنانچه پس از بررسی اولیه، نیاز به آشنایی بیشتر با طرح و بنیانگذاران آن را داشته باشیم، یک جلسه آنلاین بین کارشناسان هدهد و بنیانگذاران استارتاپ برگزار خواهد شد. در صورتی که طرح شما در اولویتهای سرمایهگذاری شرکت هدهد قرار نگیرد از طریق ایمیل به شما اطلاعرسانی خواهیم کرد. تیمهایی که در این مرحله رد میشوند، فرآیند سرمایهگذاری شرکت هدهد برایشان به اتمام میرسد.
مواردی که ما در هدهد بیشتر به آن اهمیت میدهیم:
1- اندازه بازار: اندازه بازار به درستی اندازهگیری شده باشد و به اندازه کافی جذاب باشد.
2- ایده اصلی: ایده استارتاپی باشد و رقیب جدی نداشته باشد و در صورت داشتن رقیب ارزش پیشنهادی مشخصی ارائه شود.
3- تیم: به صورت کلی اینکه تیم دارای سابقه کار در حوزه استارتاپ باشد جز امتیازات مثبت خواهد بود.
موارد بیشتری در این مسیر ما را هدایت میکند که در این مطلب موارد مهم را به اختصار بیان کردهایم.
جلسه اولیه
در جلسه اولیهی آنلاین شما فرصت ارائه شفاهی طرح خود و پاسخ به پرسشهای کارشناسان ما را دارید. در این جلسه آشنایی بیشتر با موضوع طرح، ارائه و اشراف شما بر طرح و بازار هدف، آشنایی با بنیانگذار طرح، پاسخ به دیگر سوالات کارشناسان و پاسخ به سوالات شما نیز صورت میگیرد. پس از این جلسه و با ارزیابی اولیه تیم کارشناسان، پذیرش یا رد طرح مشخص خواهد شد و نتیجه از طریق ایمیل یا تماس به شما اعلام میگردد.
کمیته سرمایهگذاری
گام بعدی در فرآیند سرمایهگذاری شرکت هدهد، در صورتی که استارتآپ شما مورد تایید کارشناسان ما باشد، مطرح شدن در کمیته سرمایهگذاری است. در صورت تایید، وارد ارزیابی و بررسی اولیه خواهیم شد. در این مرحله موارد دیگری همچون اطلاعات مالی پیشین(History call data)، جدول تقسیم سهام (Cap table)، اطلاعات فنی غیرمحرمانه و … را برای بررسیهای بیشتر از شما دریافت خواهیم کرد تا ارزیابی اولیه استارتاپ شما انجام شود.
اگر پس از جلسه اولیه یا مشورت با کمیته سرمایهگذاری طرح شما تایید نشد، از طریق ایمیل به شما اطلاع خواهیم داد.
آشنایی اولیه:
بعد از تایید اولیه کمیته سرمایهگذاری هدهد، جلساتی میان بنیانگذار/ بنیانگذاران استارتآپ با کمیته سرمایهگذاری و کارشناسان هدهد به جهت آشنایی و مذاکرات بیشتر برگزار میشود. پس از این طرح شما وارد مرحله ارزیابی اولیه میشود. در صورتی که سرمایهگذار دیگری باشد که تمایل به همسرمایهگذاری داشته باشد، در این مرحله مذاکرات لازم انجام شده و در صورت توافق طرفین ، ادامه اقدامات فرایند ارزیابی طرح ( ارزیابی موشکافانه، ارزشگذاری، تنظیم قرارداد، مسئولیت راهبری و …) بین همسرمایهگذاران تقسیم خواهد شد. اگر سرمایهگذاری تنها توسط شرکت هدهد صورت بگیرد، سایر مراحل توسط خود شرکت یا به صورت برونسپاری انجام خواهد شد.
ارزیابی موشکافانه
پس از گذر از ارزیابی اولیه لازم است اطلاعات جزئیتری از طرح مانند اطلاعات فنی، حقوقی، مسائل مالی پیشین و… بررسی شود. به همین علت در این مرحله سندی به نام Term sheet به بنیانگذار/ بنیانگذاران به جهت اعلام شرایط سرمایهگذاری و تعهد به حفظ محرمانگی ارائه میشود. پس از موافقت و امضای این سند ادامه فرآیند ارزیابی موشکافانه با متخصصین حوزه کسبوکار شما پیش خواهد رفت.
فرآیند عقد قرارداد:
قراردادهای سرمایهگذاری انواع مختلفی دارند. تعیین نوع قرارداد با توجه به هر طرح ممکن است متفاوت باشد. پیش از تنظیم قرارداد ابتدا استارتاپ باید ارزشگذاری شود تا میزان سهم سرمایهگذار با توجه به مبلغ مورد نیاز مشخص شود. با توجه به اهمیت فرآیند ارزشگذاری برای سرمایهگذار و سرمایهپذیر این فرآیند اغلب توسط یک شخص (حقیقی یا حقوقی) ثالث و معتمد انجام میشود.
تنظیم قرارداد توسط متخصصین حقوقی حوزه استارتآپ صورت میگیرد و پس از تایید کمیته سرمایهگذاری هدهد، نسخه اولیه آن را برای مطالعه و اعلام نظر به بنیانگذار/بنیانگذاران ارائه خواهیم داد. پس از انجام مذاکرات و رسیدن به یک توافق مشترک، قرارداد امضا و واریز وجه بر اساس قرارداد انجام خواهد شد.
بدیهی است که در صورت عدم توافق بر بندهای قرارداد، در این مرحله نیز ممکن است فرآیند سرمایهگذاری متوقف شود.
راهبری استارتاپ:
پس از امضای قرارداد، معمولا سرمایهگذار در هیات مدیره استارتاپ صاحب جایگاه و نظر خواهد شد. اگر سرمایهگذاری به روی طرح به صورت همسرمایهگذاری باشد طبق توافق سرمایهگذاران یکی از آنها به عنوان عضو هیئت مدیره انتخاب خواهد شد. در واقع سرمایهگذاران عضو هیئت مدیره میشوند تا علاوه بر کنترل بر موارد داخلی شرکت بتوانند با به اشتراک گذاشتن روابط و تجربه خود، استارتاپ را در راستای پیشبرد شاخصهای کلیدی همراهی کنند.
استارتآپهایی که شرکت هدهد به روی آنها سرمایهگذاری میکند از Smart money (پول هوشمند) بهرهمند خواهند شد. پول هوشمند شامل؛ انتقال تجربیات، مشاوره، آموزشهای متنوع، معرفی افراد برای انجام امور داخلی و … میباشد. در مسائل حقوقی، مالی، بیمه، حسابداری، بازاریابی، استراتژی و … نیز استارتآپ را راهنمایی خواهیم کرد تا به یک حاکمیت شرکتی منظم برسد.
خروج
Vc نیز مانند هر بنگاه اقتصادی دیگری با هدف کسب سود تشکیل میشود.به همین دلیل آنها سعی میکنند با کمک به استارتآپهایشان ارزش آنها را افزایش بدهند. پس از رشد کافی استارتاپ،سهام خود را بفروشند و از آن خارج (مرحلهی Exit) شوند. روشهای متعددی برای خروج VC از یک استارتآپ وجود دارد. در مقالهای با عنوان ادغام و تملیک به شرح یکی از این روشهای خروج از استارتاپ پرداختهایم. روش دیگر خروج ورود به بورس است. ضوابط پذیرش استارتاپ در بورس را شرح دادهایم.
روشهای متفاوتی برای خروج سرمایهگذار از استارتآپ میتواند وجود دارد. به صورت کلی میتوان آن را در چهار روش دستهبندی کرد.
1- رشد استارتآپ و خرید سهام توسط خود شرکت
2- تملیک توسط یک شرکت بسیار بزرگتر
3- ادغام و تملیک با یک شرکت هم سطح یا کمی بزرگتر
4- فروش سهام در بورس یا IPO شدن استارتاپ
کلام آخر
جذب سرمایه برای استارتاپها مهم و حیاتی است. به همین خاطر در تلاشیم در سریعترین زمان ممکن پاسخگوی درخواست جذب سرمایه شما باشیم. بعضی از موارد مورد نیاز ما برای بررسیها در اختیار شماست، شما میتوانید این فرآیند را تسریع ببخشید.مطلبی که مطالعه کردید توضیحی راجع به فرآیند سرمایهگذاری شرکت هدهد بود. علاوه برآن لیستی از مواردی که یک VC از شما درخواست میکند، در این مقاله برای شما آماده کردهایم. این لیست میتواند راهنمای خوبی برای آمادهسازی اطلاعات قبل از ارسال طرح برای VCها باشد.
اگر علاقهمند هستید در مورد جزییات طرحهای ورودی هدهد بیشتر بدانید، میتوانید گزارش سالانه 1400 را مطالعه کنید.